L'ORAKLO DIL DALAI LAMA

Ica artiklo quan me trovis en la revuo BOUDDHISME ACTUALITES esas tre exotika a ni Ocidentani. Me adaptas ol ad Ido, nam ol prizentas tote altra mondopercepto kam olta quan ni kustumas konocar, nome ol esas traito di Aziana kulturo e mento tre diferanta de le nia e de lia streta e severa racionalismo. Parolesas hike pri homo qua esas mediumo inter la Dei e la Dalai Lama.

PHARI, L'URBO DI MEA NASKO

SIMBOLO DIL BUDDHISMO VAJRANA (Tibetan)

Me nomesas Thubten Ngodup e depos la 31ma di marto 1987, me esas la 17ma mediumo, la «Kuten» di nia protektera deo Dorjé Dragden. Tra me, il parolas por lo bona di Lua Santeso la Dalai Lama e di lua populo. Me esas tamen nur tre ordinara ento.

Me naskis en la sudo di Tibet, ye la 16ma dio dil 5ma monato di la yaro dil faira Ucelo en 2084 segun nia rejala kalendario, t.e. ye la 13ma di julio 1957 segun la ocidentala kalendario.

Nulo lor mea nasko povabus konjektigar mea nuna vivo. Per la forteso dil agi e dil deziri di mea pasinta vivi, me povis fugar l'inferno qua esas la Chiniana okupado. Mem hodie, esas granda sufro a me rimemorar to quon me vidis ed audis.

Mea infanteso e puereso esas quale plago di qua la doloro lancinanta kelkafoye retrovenas a me. Ol nulatempe vere kalmeskis, malgre l'amo di mea amata genitori e di mea spiritala maestri. Me naskis en inferno kreata dal homo, por la homo, ube kelka homi saturis su per la sufro di altri. Me esas trista kande me pensas pri ti omna qui ne havis la bona fortuno fugar, pri l'omna malaji qui facesis. Mea lando forsan ne esis perfekta, ma ol esis la mea. Homi, bestii e dei kunvivis harmonioze til l'arivo dal Chiniana okupanti qui destruktis omno, separante la matro de lua infanto, la patro de lua filiulo, la amiki del amiki, destruktante la monti, la foresti e la riveri.

MONAKEYI E PILGRIMANTI

Mem en mea maxim 'lontana' memoraji, me sempre volis esar monako. Tamen, dum mea infanteso, me por tale dicar nulatempe vidis mem la maxim mikra robo di monako o di regulierino.

LA SONJO DI DOMO RULANTA

Lo esas en Bhutan ke me komencis havar stranja sonji, di qui on povus certe dicar ke li esis predicera. Ante arivar en la refujinti-kampeyo, me sonjis pri peizaji rurala, pri domi kun inklinata tekti jolie dekorata per flori-poti. Ica omna kozi esis nekonocata da me. Or, la peizajo quan me deskovris en Jishing Khang esis identa ad olta quan me vidis dum-sonje ; me esis mem kapabla dicar de ante quale esos nia voyo, o la nombro e la koloro dil animali quin ni esis renkontronta.

RIDETANTA OLDA MONAKO

Renkontro semblante sen importo modifikis omno. Dum l'autuno di 1970, dum ke ni retrovenabis parfatigata de la konstrukteyo di Manali, me marchis quiete, retroirante ad-heme kun lakto quan me irabis komprar che la merkato quale singlamatine, kande olda monako tre inklinesinta e qua marchis desfacile per apogar su sur lua bastono, paroleskis a me.

– Bona jorno, ed esez omno bonaugura a tu, ho mea filio !

– Omno esez anke bonaugura a vu, ho veneracinda monako.

– He ! Tua pronunco e tua manieri savigas da me ke tu jus arivis, kad ne ? De-ube do tu venas ?

Pro ke me esis babilema, ed opinionis ke il esas simpatiinda e bonkordia, me respondis detaloze a l'omna questioni quin il pozis a me, ed oli esis grandanombra.

Me naracis komplete a lu omno quon ni travivabis, la hororinda vivo en Phari, la masakrita animali, la fugo, la trairado di Bhutan... Me naracis absolute omno a lu, inkluzite mea deziro divenor monako ed olta di mea patro qua volis ke me divenus membro dil Sakya Centre di Rajpur pro ke nia omna ancestri esis «Sakya»-i.

– E se me dicus a tu ke tu povas divenar monako hike, en Dharamsala, quon tu pensus pri ico ?

Me joyis tilextreme.

– Yes, volunte, ho veneracinda monako, ma me devas parolar pri to a mea genitori.

– Ne desquieteskez pri tua genitori, me ipsa iros parolar a li. Ube tu habitas ?

Me explikis, lore, quale trovar nia domo, ma il preferis invitar me a rendevuo che Ugyen, t.e. la spozulo di mea onklino Acha Bumdro, seniora fratino di mea matro quan ni jus ritrovis e qua ganis sat bona salario per trikotar lana vestaji. Ugyen okupis su pri la imprimerio di Dharamsala, ne fore de ilua monakeyo, e pro ke il marchis vere desfacile, lo esis ibe ke la olda monako volis vidar mea genitori. Il explikis lore a me ke il venis de la monakeyo di Gadong ube esis nur kelka monaki. Pro ke fakte existis projeto por augmentar la nombro di ta regulieruli, me esis bonvenanta.

LA RELIQUII DIL OLDA CHINIANA MONAKO

Ante irar a Kushinagar, t.e. la loko ube la Buddho cesis vivar, ni iris sur la voyo a Nalanda. Nova extraordinara evento 'okuris'. Nome, dum ke ni esis envoye, ni videskis Chiniana templo e, kompreneble, ni rezolvis irar adibe por ofrar donacaji ed agar prosterni. Olda monako sidis hike, pregante tranquile meze di incenso-voluti.

Ni konverseskis pri senimporta temi ma tre polite e respektoze. Ante adiar lu, mea patro ofris a lu modesta donacajo ma ye l'instanto kande ni esis livonta lu, la olda monako vokis ni :

– Ne departez, restez ankore kelketa tempo, lu dicis a ni ante ekirigar de lua altaro splendide dekorita poto.

– Ne departez ante ke me montrabez a vu ico, lu pludicis per regardar la poto kun senlimita respekto, e dum cesar respirar. Parolesas pri reliquii di nia sinioro la Buddho Shakiamuni. Regardez !

Ni fremisis kande ni regardis l'internajo di la orizita poto. Splendida mikra perli kristalatra bele dispozesis, oli omna rivalesis por la brilanteso. La olda monako explikis ke, komence, esis nur un unika perlo ma ke, miraklatre altra perli aparabis. Lore, me saveskis ke eventis ke reliquii plumulteskez spontane e ke uli mem nomizesis la «matri» nam oli naskigas konstante altra reliquii simila ad oli ipsa. Por dankar ni pro la donacajo, tamen tre modesta, da mea patro, il volis benedikar ni per adpozar la poto sur ni.

Perlo falis aden mea manuo sen ke irgu perceptez ico. Me montris ol furtatre a mea patro qua nemediate signifis a me pritacar. Me supozas ke lua rezono esis simpla : ‘quoniam’ reliquio di Budho falabis aden mea manuo, lo esas pro ke ol destinesis falar en ol. Me pritacis.

Kande ni esis exter la vid-atingo de la monakeyo, mea patro envelopis ol en kordono ek reda texuro quan me recevabis lor antea benediko e quan me nodigis ye mea kolo. Me do efektigis la pilgrimo kun ica reliquio sur me. Nia astonego esis granda kande, retroveninta en Dharamsala, me deprenis la kordono e me deskovris ke ne esis una, ma tri perli ! Me konservas oli, depos ita tempo, kom personala benediko dal Buddho. Me devas dicar ke me rivenis a Nalanda en 1975 per surirar la sama voyo ; malgre mea esforci, me nulatempe povis ritrovar ica mikra Chiniana templo.

(Ek Kuriero Internaciona n° 1/2009)